Scientific American'ın haberine göre yıllardır süren kuraklık ve artan sıcaklıklar Kaliforniya'yı yangın yerine çevirdi. 2020'den bu yana eyalet genelinde milyonlarca dönüm alan yandı. Yangınlar ormanları ve insanları öldürdü. Ancak yangın aynı zamanda hayat da getiriyor: Kaliforniya'daki yangınlar toprağı yeniden yeşertti, otların büyümesini hızlandırdı ve en iyi yırtıcılardan birinin tarihi uğrak alanlarının bir kısmını geri almasına zemin hazırladı.
Cornell Ornitoloji Laboratuvarı'nda ekolojist olan Andrew Stillman, "Çok sayıda ölü ağacın bulunduğu yanmış bir arazide yürürseniz, küllerden fışkıran canlı yaşam sizi şaşırtacaktır" diyor. Bu bize acı dolu sonuçlar doğuran Çernobil faciasından sonra yıkıntıların arasından fışkıran doğa sahnelerini hatırlattı.
Kurtlar bir zamanlar Kuzey Kutbu Alaska'dan Meksika'ya ve hatta günümüz Manhattan'ının doğusuna kadar tüm Kuzey Amerika'da yayılış gösteriyordu. Ancak yerleşimciler kıtaya akın ettikçe, kalkınma, avlanma ve yer kavgası kurtların sayısını önemli ölçüde azalttı. İklim değişikliği ve hala devam eden acımasız kalkınma, şimdi kalan az sayıdaki kurt üzerinde baskı yaratıyor.
Bugün ABD'deki kurtların çoğu, 1990'ların ortalarında Yellowstone Ulusal Parkı'na birkaç düzine kurdun yeniden getirilmesinden sonra, başta Alaska, Wyoming, Montana ve Idaho olmak üzere birkaç Batı eyaletinde dağınık ceplerde yaşıyor. 2000'li yılların başında az sayıda kurt Kanada'dan Oregon'a geçti ve 2011 yılında yetişkin bir erkek ilk kez Kaliforniya sınırını geçti. Şu anda ABD'nin en zengin ve en kalabalık eyaletinin uzak, dağlık kuzeydoğu köşesinde birkaç düzine kurt yaşamaktadır.
Peki kurtlar yanmış bir araziye neden akın ettiler? Yangınlar ağaçları öldürdüğünde, kararmış topraklara daha fazla güneş ışığı ulaşabilir; bu da otlar gibi uykuda olan bitkilerin filizlenmesini sağlar. Besleyici otlar geyikleri ve diğer türleri çekerek kurtlara açık büfe sunar.
Ayrıca, şu anda Tule River Reservation'da çiftçilik yapan eski bir itfaiyeci olan William McDarment, "açık bir ormanda avlanmak çok daha kolay" diyor. Ayrıca yanık bölgeler kurtlar için doğum yaptıklarında iyi bir in alanı sağlar çünkü açık bir orman ayı, çakal ya da yavruları tehdit edebilecek diğer yırtıcılar gibi davetsiz misafirlerin daha iyi görülmesini sağlar.
Ağaçlar da bundan faydalanabilir. Sanderfoot, "Jack çamı, reçine ile kapatılmış ve sadece ısıtıldığında açılan serotinöz kozalaklar üretir" diyor.
Orman yangınlarının bu tür sonuçları sadece Kuzey Amerika'ya özgü bir olgu değildir. Afrika vervet maymunlarının savan yangınlarından sonra menzillerini genişlettikleri ve yiyecek aramada daha verimli hale geldikleri bilinmektedir çünkü eklembacaklıların saklanabileceği çok az ot bulunan otlaklarda böcek avlamak çok daha kolaydır.
Bu türler yangına uyum sağlamış olsa da ve düşük yoğunluklu yangınlar bu ekosistemlerin sağlığı için gerekli olsa da, iklim değişikliği ve onlarca yıldır insanların küçük yangınları bastırarak çalı çırpı birikmesine izin vermesiyle beslenen günümüzün mega yangınları çok daha kolayca kontrolden çıkabilir. Bu da yangına bağımlı ağaçların bile tohumlarının bir kısmını yok ederek iyileşme sürecini uzatabilir. Ağaçsız topraklar ise sel baskınlarına ve erozyona daha yatkındır.
Haberin devamı için tıklayın.
Comments