Ukrayna'nın hayvanları da savaşın kurbanı

Ukrayna'da iki yıldır süren çatışmalar, sadece insanları değil, aynı zamanda hayvanları da etkiledi. On binlerce Karadeniz yunusunun ölümü neredeyse kesin olarak askeri faaliyetlerle ilişkilendiriliyor. Ancak, Ukrayna'nın savaş zamanında avlanmayı yasaklaması, tilki gibi popülasyonları artan hayvanlar için olumlu bir etki yarattı. Savaş, ekolojik açıdan da büyük zararlara neden oldu; ormanlar ve bozkırlar yangınlarla harap oldu, toprak ve su patlayıcılar ile kimyasal maddelerle kirlendi. Bu yılın başında, Ukrayna hükümeti savaşın ülkenin çevresine 56 milyar dolarlık zarar verdiğini iddia etti.

İki yıl önce milyonlarca Ukraynalı ülkeyi terk ederken, tarihte ilk kez bu kadar çok sayıda Ukraynalı, evcil hayvanlarıyla birlikte kaçıyordu. Bombalanan gökdelenlerden kurtarılan sevimli kedilere, o dönemin duygusal ve yıpratıcı yanını gözler önüne seriyordu. Ancak, bu kadar çok insanın öldüğü bir ortamda, Ukrayna'nın vahşi yaşamının kaderi daha da önem kazandı.

Savaşın yunuslar üzerindeki etkisi son derece yıkıcı oldu. Güneybatı Besarabya'daki Tuzly Lagünleri Ulusal Doğa Parkı'nın bilimsel direktörü Ivan Rusev, işgalin başlamasından kısa bir süre sonra ölü yunusların parkın sahillerine vurmaya başladığını belirtiyor. Farklı kaynaklardan elde edilen verilere dayanarak, 2022 yılında 50.000'den fazla yunusun öldüğüne inanıyor. Yapılacak testlerin, yunusların ölüm nedeninin Rus donanmasına ait sonarların onları kör etmesi, avlanmalarını zorlaştırması ve enfeksiyona yatkın hale getirmesi olduğunu "%99 emin" olduklarını doğrulayacağını söylüyor. Ayrıca, beyaz fosfor bombalarının neden olduğu patlamalar ve yanıkların diğer yunusların ölümüne yol açtığını da ekliyor. Rus donanmasının Batı Karadeniz'den geri püskürtülmesinin ardından geçen yıl ölü yunus sayısının büyük ölçüde azaldığını belirtiyor.

Kiev'in 100 kilometre batısındaki küçük Kvitneve kasabası yakınlarındaki ormanda, soğuk bir sabah, 16 avcı, şehit düşen kardeşlerinin anısına sessiz bir saygı duruşunda bulunuyor. Ardından tilki avlamak için dağılıyorlar. Tam ölçekli işgal başladığından beri, Ukrayna genelinde sınırlı sayıda izin verilen gruplar dışında avlanma büyük ölçüde yasaklanmıştı. Bugün, izin alarak avlanmaya çıkan bu grup, tavuklarını çalan ve köpeklerini ısıran yağmacı tilkilere karşı öfkelenen köylüler tarafından çağrılıyor.

Economist'in haberine göre Ukrayna'nın avcılık derneği başkanı Viktor Chervonyi, av yasağının ülkedeki tilki nüfusunu iki yıl önce tahmini 200.000'den 500.000 veya daha fazlasına çıkardığına inanıyor. Bu durum, tilkilerin ve kuduza yakalanmış yabani köpeklerin artan insan ısırma vakalarına sebep olduğunu belirtiyor. Ayrıca, savaşın, genellikle havadan atılan yenilebilir kuduz aşılarının normal dağıtımını engellemesiyle birlikte, insanların ısırık sonrası kuduz aşısı yaptırma oranının geçen yıla göre %40 arttığını söylüyor. Bu durumlar göz önüne alındığında, savaş ortamında ekolojik bir altyapı oluşturulamadığı için söz konusu tehlike tilkinlerin itlaf edilmesine kadar gidebilir.