Fırat Nehri: Şabut Balığı Nerede?
top of page
    • 14 Åžub
    • 2 dakikada okunur

Fırat Nehri: Şabut Balığı Nerede?


Erzincan şabut balığı


Erzincan'ın İliç ilçesindeki Çöpler madeninde devasa toprak yığınının önüne ne varsa katarak ilerledi. Aposto Haber'in belirttiği üzere olayın yaşandığı yer tarih boyunca Mezopotamya'nın medeniyetlerini yeşerten Fırat Nehri'ne yanızca 350 metre uzaktaydı. Liç yöntemiyle altın çıkarılan madendeki risklere karşı yıllardır uyarılar yapılıyordu ve felaket göz göre göre geldi. Ölüm sayısı henüz belli değil. Siyanür ve sülfirik asit dağı çöktü, Eski Değirmen Mevkiinde toprak kayması (heyelan) meydana geldi. Bu felakette ilk akla gelmese de en çok etkilenenler Fırat Nehri'nin kadim komşuları: Hayvanlar.


Doğa soykırımı, Türkiye'nin Çernobil'i olabilir deniyor, ne kadar zehrin yayıldığı bilinmemekte. Çevresel Etki Değerlendirme Davası reddedilmişti. Toprak ağır kimyasallar içeriyor, umarım Fırat'a karışmaz korkusuyla. Tüm bölgeyi ve komşu ülkeleri de kapsayarak bölgesel bir felakete dönüşebilir.


Bu yazımızda Fırat'ın hayvan türlerini inceledik. Fırat Havzası endemik bitki ve hayvan türleriyle zengin bir bölge.


Şabut ve Yılan Balığı

Harran Üniversitesi Bozova Meslek Yüksekokulu (MYO) Müdürü Yrd. Doç. Dr. Erdinç Şahinöz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, su ürünleri bölümünde şabut balığıyla birlikte, Fırat Nehri'nde yaşayan birçok balık türüyle ilgili araştırmalarının devam ettiğini söylemişti. 2009 yılında yapılan bu röportajın bugünkü geçerliliği nedir, bilinmiyor.


Barajların Balıklara Etkileri


Fırat Nehri üzerinde yapılandırılan barajların büyük su kütleleri oluşturduğunu aktaran Şahinöz, böylece nehir ekosisteminden göl ekosistemine geçildiğini, bunun da daha önce nehir ekosistemine alışık olan balık türleri için olumsuz bir durum oluşturduğunu belirtti.


Çok Ciddi İhracat Kalemi Olabilir(Dİ)

Şabut balığının Yahudiler tarafından kutsal kabul edilmesi, Talmut'ta isminin geçmiş olması şabut balığına ilgiyi biraz daha artırıyor. Şahinöz, 2007 yılında ABD ve İsrail'den bir grup kendilerini ziyaret ettiğini ve bu konuda ayrıntılı bilgi almak istediklerini ifade ediyor. Şahinöz yapay koşullarda şabut balığının üretilmesinin yanı sıra bu balığın tehlike altında olduğuna vurgu yaparak uzun vadede çok büyük ekonomik değer ifade ettiğini vurgulamıştı.


Nadir görülen bir balık olduğu hâlde ölçüsüzce avlanan bu balık türü, bilimsel koşullar altında çoğaltılırsa çok ciddi bir ihracat kalemi olabilecek kadar önem taşıyor.


Uzmanlar ve bilim insanları 2009'da birçok balığın artık gözlemlenmediğini ve Fırat Havzası'nın risk altında olduğunu söylemişlerdi. Şabut balığı dışında, yine bölgeye has türlerden yılan balığı risk altındaydı. 2018 yılında Elazığ, Batman gibi illerde Devlet Su İşleri ve Keban Su Ürünleri Müdürlüğünce yürütülen proje kapsamında 1,5 milyona yakın balık türleri sulara bırakıldı. Fakat Erzincan'da bu konuya dair hiçbir bilgi bulunamadı. Erzincan, bu projeye niçin dahil edilmemişti?



Ur KekliÄŸi

2019 yılında Tarım ve Orman Bakanlığı Erzincan Şube Müdürlüğü’nün yaban hayvanlarının tür tespiti ve popülasyonun tespiti amacıyla belirli avlaklara kurduğu 40 foto kapanla; Ayı, Tilki, Kurt, Yaban Domuzu, Dağ Keçisi, Vaşak ve nesli tükenmekte olan Ur Kekliği görüntülenmişti.


Erzincan Valiliği'nin görüntülerini izleyebilirsiniz.







bottom of page