Kızılgerdanlar insana en yakın kuşlardandır. Bir metre yanına sokulsanız bile kaçmaz, sevimli sevimli bakmakla yetinirler. Hatta mitolojik bir hikâyeye göre insanlığın kurtulması için kendini cehennem ateşine atmıştır, gövdesinin kızıla kaçan turuncu rengi alması bu yüzdendir. İngiltere'nin en çok sevilen kuşu olarak seçilen kızılgerdanın bundan haberi yok; kendi sevimli ve biraz da yırtıcı dünyasında mutlu mesut yaşıyor, tabii insanlık onu da diğer türler gibi tehlikeye atmadığı sürece.
Gelin kızılgerdanları biraz daha yakından tanıyalım:
Kızılgerdan, küçük boyutu ve canlı kırmızı göğsüyle tanınan sevimli bir kuş türüdür. Genellikle ormanlık alanlarda, parklarda ve bahçelerde bulunurlar. Adlarını, erkeklerinin parlak kırmızı göğüslerinden alırlar. Dişileri ise daha soluk renklidir ve genellikle erkeklerden ayırt edilemezler.
Bahar Geldi, Gevşer Gönül Yayları
Çok sevimli görünseler de alanına girildiğinde ya da eş bulma döneminde ortalığı epey karıştırabilirler. Bahar dönemlerinde özellikle erkekleri, hayli testosteron dolu oldukları için hayli hırçın olabilirler. "Var mı bana yan bakan" şeklinde etrafına bağırdıklarını görebilirsin. Bunun sebebi de dişi kuşun ilgisini çekebilmek için kendini gösterme eğilimidir.
Sıklıkla dik duran kuyruğunu oynatarak kendini beğenmiş, atik ve hızlı hareketler yapar. Erkek kızılgerdanlar, bölgelerine giren diğer kızılgerdanlara karşı oldukça saldırgandırlar.
İyi bir bölgeye sahip olmak hayatta kalmanın anahtarıdır, bölgesini koruyamayan kızılgerdanlar açlıktan ölmeye mahkumdurlar.
Bazı durumlarda bölge korumak sonu ölümle biten kavgalarla sonuçlanır.
Yediklerimden Pişman Değilim, Aklım Yemediklerimde
Böcekler, kurtlar ve öbür omurgasızlarla beslenir. Türkiye’de yaprak döken ağaçların bulunduğu yerlerde yaşarlar. Kışın ise Türkiye’nin özellikle batı ve güneyinde daha yoğun olarak gözlemleniyor. Ülkemizde bu kuş türlerinin en çok sevdiği yerler Ege zeytin ormanlarıdır.
Kızılgerdanlar solucan avlama konusunda son derece yeteneklidir. Dikkat çekici bir şekilde kızılgerdanların saatte 20'den fazla solucan yakaladığı tespit edilmiştir. Amerikan kızılgerdanının bu sümüksü yaratıkları yerden koparma becerisine bakmanın bir başka yolu da, tek bir kızılgerdan kuşunun günde on dört metreye kadar solucan yiyebilmesidir.
Neredesin Diye Sorma Güzelim, Beş Dakkaya Her Yerdeyim
Kızılgerdanlar genellikle insan etkisiyle olan yerlerde yaşarlar ve insanlara oldukça alışkındırlar. Bahçe işlerinde çalışırken veya piknik yaparken sık sık onları görebilirsiniz. Genellikle ağaçların altında veya çalılıkların arasında yere yakın bir yerde dolaşırlar, böcekleri, tohumları ve meyveleri ararlar.
Bu küçük kuşlar, insanların bahçelerinde böceklerle mücadelede doğal bir yardımcıdır. Özellikle zararlı böceklerle beslenirler ve bu şekilde bahçe bitkilerini korurlar. Ayrıca şarkılarıyla da tanınırlar. Erkek kızılgerdanlar, genellikle bahar aylarında şarkılarını söyleyerek alanlarını savunurlar ve dişileri etkilemeye çalışırlar.
Ekosisteme Yine Bizden Çok Daha Katkı Sağlıyorlar
Kızılgerdanlar, doğal yaşam alanlarının korunması ve çevre bilincinin artırılması açısından da önemlidir. Çünkü onlar, ekosistemdeki dengenin bir parçasıdır ve böcek popülasyonunu kontrol ederek bitkilerin sağlığını korurlar.
Ancak ne yazık ki, kızılgerdanların yaşam alanları insan faaliyetleri ve kentsel genişleme nedeniyle azalmaktadır. Bu nedenle, bu türün korunması için doğal yaşam alanlarının korunması ve kuşların beslenme ve yuva yapma imkanlarının sağlanması önemlidir.
Sonuç olarak, kızılgerdanlar, renkli görünümleri, melodik şarkıları ve bahçelerdeki yararlı rolleriyle bilinen sevimli kuşlardır. Onların korunması, doğal yaşamın ve çevrenin korunması için önemlidir.
Yerel Adlar
Kırmızı göğüs-Nar Bülbülü-Kınalı (İzmir),
Hınn (Hatay),
Kınalı-Imanısarı (İçel),
Cennetika-Kinalika (Rize),
Çipi (Yalova)
Daha fazla bilgi için: